Vào hôm nay (25/10), tại Hà Nội, Liên Hợp Quốc sẽ mở lễ ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt nhằm đối phó với tội phạm mạng, một vấn đề gây tổn thất hàng nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu hàng năm. Công ước này được kỳ vọng sẽ làm tăng hiệu quả trong công tác phòng chống tội phạm mạng, trong bối cảnh vấn nạn này đang gia tăng nhanh chóng.
Tình Hình Tội Phạm Mạng Toàn Cầu
Theo báo cáo từ Văn phòng Liên Hợp Quốc về ma túy và tội phạm (UNODC), năm 2023, các vụ lừa đảo trực tuyến ở Đông Á và Đông Nam Á đã gây thiệt hại tài chính dao động từ 18 – 37 tỷ USD. Tội phạm mạng không chỉ đe dọa an ninh kinh tế mà còn tác động tiêu cực đến an ninh quốc gia. Một trong những vụ tấn công lớn nhất trong lịch sử hiện đại là sự việc xảy ra tại Costa Rica năm 2022, khi các dịch vụ thiết yếu bị tê liệt, buộc chính phủ phải tuyên bố trạng thái khẩn cấp.
Hơn nữa, vấn nạn này còn ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, gây ra tình trạng bóc lột và lạm dụng tình dục, đặc biệt đối với phụ nữ và trẻ em thông qua mạng xã hội. Sự bùng nổ của tội phạm mạng đã tạo ra yêu cầu cần thiết về một khung pháp lý toàn cầu để các quốc gia cùng hợp tác xử lý.
Đóng Góp Của Việt Nam
Lễ ký Công ước Hà Nội sẽ được Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres chủ trì. Theo Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, từ năm 2019, khi Liên Hợp Quốc khởi xướng ý tưởng xây dựng công ước chống tội phạm mạng, Việt Nam đã tham gia tích cực cùng gần 80 quốc gia khác trong nỗ lực này.
Quá trình đàm phán diễn ra qua 8 phiên điều trần và 5 cuộc họp giữa kỳ tại New York và Vienna trong suốt 30 tháng qua, với sự tham gia của 155 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc cũng như hơn 150 tổ chức liên chính phủ, phi chính phủ và doanh nghiệp công nghệ toàn cầu. Điều này thể hiện nỗ lực đáng kể từ cộng đồng quốc tế nhằm xây dựng một khung pháp lý toàn cầu cho tội phạm mạng.
Tín Hiệu Tích Cực Từ Quốc Tế
Vào ngày 24/12/2024, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua Công ước LHQ về chống tội phạm mạng (UNCC) sau 3 năm đàm phán. Công ước này sẽ có hiệu lực sau 90 ngày kể từ khi 40 quốc gia phê chuẩn. Điều này cho thấy một bước tiến lớn trong hợp tác quốc tế đối phó với tội phạm mạng.
Lễ ký ngày hôm nay không chỉ mang tính lịch sử cho riêng Việt Nam, mà còn dành cho toàn cầu khi công ước này gắn liền với địa danh của Việt Nam. Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gặp bà Ghada Waly, Phó Tổng Thư ký LHQ kiêm Giám đốc điều hành UNODC vào ngày 21/10 để thảo luận về vai trò của Việt Nam trong cuộc chiến chống tội phạm mạng. Bà Waly đánh giá cao cam kết và đóng góp của Việt Nam trong các nỗ lực chung, đặc biệt trong lĩnh vực chống tội phạm mạng, ma túy, rửa tiền và mua bán người.
Một Cột Mốc Quan Trọng Trong Đối Ngoại Việt Nam
Thỏa thuận này đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử ngoại giao đa phương của Việt Nam và 47 năm quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Liên Hợp Quốc. Đây cũng là lần đầu tiên một công ước toàn cầu trong lĩnh vực tội phạm mạng gắn với hệ thống pháp luật của Việt Nam.
Việc được chọn là nước chủ nhà cho lễ ký Công ước là minh chứng cho sự tín nhiệm mà cộng đồng quốc tế đã dành cho “câu chuyện Việt Nam” trong tổ chức quốc tế. Điều này cũng khẳng định vai trò, uy tín và năng lực đối ngoại đang ngày càng gia tăng của Việt Nam trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Tóm lại, lễ ký Công ước Hà Nội hôm nay không chỉ là một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống tội phạm mạng mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
