Tại hội thảo xây dựng Đề án tổng thể “Giảm thiểu ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội, giai đoạn 2025 – 2030 và những năm tiếp theo”, TS Phan Lê Bình – chuyên gia giao thông đã chỉ ra rằng ùn tắc giao thông không chỉ là một vấn đề bình thường mà còn là thách thức lớn của TP Hà Nội. Đề án này hướng tới việc tìm kiếm các giải pháp toàn diện để giải quyết vấn đề này.
Khó Khăn Trong Việc Giải Quyết Ùn Tắc Giao Thông
Theo TS Phan Lê Bình, vấn đề ùn tắc giao thông đô thị ở Hà Nội đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt tại những đô thị lớn của các nước đang phát triển. Ông nhấn mạnh rằng việc giải quyết ùn tắc giao thông không thể dựa vào một hoặc hai giải pháp đơn giản, mà cần có nhiều biện pháp đa dạng, hiểu rõ bối cảnh và thực tiễn tình hình giao thông tại địa phương.
Phân tích của TS Bình cho thấy, Đề án tiêu tốn không ít thời gian, công sức và tiền bạc, và để có được thành công, cần có sự hy sinh quyền lợi cá nhân. Đề án cũng đã thu thập rất nhiều số liệu thực tế từ việc phân tích tình hình giao thông, từ đó tạo dựng một kế hoạch đa chiều nhằm xây dựng cơ chế chính sách, phát triển hạ tầng và quản lý nhu cầu giao thông một cách hiệu quả.
Dữ Liệu Là Trụ Cột Trong Quy Hoạch Giao Thông
Đề án đã nêu rõ rằng “Dữ liệu là trụ cột” trong việc xây dựng quy hoạch giao thông đô thị. Việc phát triển công nghệ thông tin cho phép cơ quan chức năng thu thập một khối lượng lớn dữ liệu về lưu lượng giao thông, tuy nhiên, những dữ liệu này vẫn chưa đủ để dự đoán nhu cầu giao thông trong tương lai.
TS Bình chỉ ra rằng để dự báo chính xác nhu cầu giao thông, cần phải thực hiện khảo sát hành trình cá nhân. Điều này bao gồm việc theo dõi và ghi chép thói quen di chuyển hàng ngày của 85,000 đến 170,000 người trong suốt một tuần, với nhịp độ khảo sát đôi khi chiếm khoảng 6 – 10 tháng và chi phí từ 25 – 50 tỷ đồng.
Nếu không có những số liệu này, dự báo về nhu cầu giao thông sẽ không chính xác, làm khó khăn cho cơ quan quản lý trong việc phát triển hạ tầng và hệ thống giao thông công cộng.
Ưu Tiên Phát Triển Giao Thông Công Cộng
Một trong những giải pháp quan trọng mà TS Bình nhấn mạnh là phát triển và ưu tiên cho giao thông công cộng. Ông cảnh báo rằng nếu không có các biện pháp mạnh mẽ ủng hộ cho giao thông công cộng, chỉ trong vài năm tới Hà Nội sẽ phải đối mặt với tình trạng ùn tắc “khủng khiếp”.
Thực tế cho thấy rằng tốc độ lưu thông trung bình của xe cộ ở Hà Nội đã giảm đáng kể từ 26 km/h (năm 2005) xuống chỉ còn 9,4 km/h (năm 2020), thậm chí chậm hơn cả đi bộ. Điều này cho thấy sự gia tăng nhanh chóng của số lượng ô tô, cùng với thu nhập ngày càng cao của người dân và việc giảm giá xe ô tô.
TS Bình nhận định rằng để giảm thiểu ùn tắc, phương tiện giao thông công cộng phải đủ tốt để thu hút người dân từ việc dùng xe máy hoặc ô tô cá nhân. Theo ông, giải pháp trước mắt sẽ là phát triển hệ thống xe buýt hiệu quả và thông minh.
Triển Khai Làn Dành Riêng Cho Xe Buýt
Để xe buýt trở thành một lựa chọn hấp dẫn, ông Bình đề xuất việc phát triển làn đường dành riêng cho xe buýt. Điều này sẽ tạo điều kiện cho xe buýt hoạt động hiệu quả hơn trong đô thị đang bị ùn tắc nghiêm trọng. Ông cho rằng cần có thời gian để người dân dần trở nên quen thuộc với việc sử dụng xe buýt hơn, dù sẽ có những phản đối ban đầu.
Ông lấy ví dụ từ tuyến BRT đầu tiên ở Hà Nội, cho biết rằng mặc dù có nhiều lo ngại về việc người dân không ủng hộ, nhưng số lượng hành khách đã tăng lên nhanh chóng chỉ trong vài tháng đầu vận hành.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, TS Bình nhấn mạnh rằng các cơ quan quản lý nhà nước cần có sự quyết tâm trong việc xử lý các vi phạm và phải tạo ra nhận thức cho người dân về những lợi ích của việc sử dụng xe buýt.
Đánh Giá Hệ Thống Xe Buýt Tại Hà Nội
TS Bình cũng cho rằng hệ thống xe buýt tại Hà Nội đang hoạt động khá hiệu quả với mạng lưới phủ khắp, thời gian vận hành hợp lý và thời gian chờ phù hợp. Dẫn chứng rằng dịch vụ xe buýt của Hà Nội đáng tự hào và đang tiến bộ nhờ những nỗ lực không ngừng từ phía chính quyền thành phố, ông kỳ vọng vào sự phát triển tiếp theo của hệ thống này.
Tóm lại, Đề án tổng thể “Giảm thiểu ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2025 – 2030 và những năm tiếp theo” đang xây dựng một chiến lược nhiều yếu tố nhằm giải quyết vấn đề giao thông, tập trung vào việc phát triển giao thông công cộng và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả để dự báo nhu cầu và đưa ra các giải pháp hợp lý.
